KAWIH

Kawih teh salah sahiji nu kaasup tina kabeungharan seni sunda, keur lewih jelasna hayu urang sungsi unsur-unsur kawih:

a. Jejer, atawa tema, nyaeta gagasan poko anu rek ditepikeun ku pangarang ka nu maca, jejer dina kawih teh rupa-rupa aya nu ngeunaankaagamaan, kamanusaan, cinta ka lemah cai jeung sajabana.

b. Nada jeung suasana, sikep pangarang nu jadi sabab aya suasana nu karasa ku nu maca atawa ku nu ngahaleuangkeun kawih.

c. Rasa, jiwa kawih , rasa dina kawih bakal karasa nalika dihaleuangkeun.

d. Amanat, pesen pangarang ka nu maca atawa ka nu ngaregepkeun kawih

e. Purwakanti, nyaeta sora-sora nu sarua dina kawih, purwakati aya dua dua rupa nyaeta aya u disbut purwakati rantayan, jeung runtuyan, nu disebut purwakati rantayan nyaeta padeukeutna sora dana sabaris  (ngajajar) ka gigir. Purwakati runtuuyan mah padeukeutna sora  di tutung baris nu ngaruntuy ka handap dina sapada.

ieu cont kawih, judulna TAUCO CIANJUR

Lamun urang rek ka Cianjur

mo poho oleh-oleh nu masyhur

rencang sangu anu mata uruy

eta tauco Cianjur.

Kolebat lauk emas bibitna

Komo mun seug geus jadi paisna.

Langkung nikmat dituangna

Teu aya bandingan nana

Ngagelikna sora suling

Kacapi mani ngajentring

haleuang sora tembangna.

Waas Cianjuran nana...

Arti Kata Sunda

}Sunda yang katanya berasal dari kata SU yang artinya segala sesuatu yang mengandung unsur kebaikan. 

} “Sunda” dalam Bahasa Sansakerta Menurut Bahasa Sansekerta yang merupakan induk bahasa-bahasa Austronesia, terdapat 6 (enam) arti kata Sunda, yaitu sebagai berikut:

}Sunda dari  akar kata “Sund” artinya bercahaya, terang benderang;

}Sunda adalah nama lain dari Dewa Wisnu sebagai pemelihara alam;

}Sunda adalah nama Daitya, yaitu satria bertenaga besar dalam cerita Ni Sunda dan Upa Sunda;

}Sunda adalah satria wanara yang terampil dalam kisah Ramayana;

}Sunda dari kata cuddha artinya yang bermakna putih bersih;

}Sunda adalah nama gunung dahulu di sebelah utara kota Bandung sekarang (Prof.Berg, juga R.P Koesoemadinata, 1959).

Silabus Bahasa dan Budaya Sunda Untuk STAI

1.     Pengertian dan Ruang Lingkup Bahasa dan Budaya Sunda

2.     Sejarah Sunda

3.      Tinjauan Filosofi, Mitologi, Etimologi dan Semasiologi KataSunda.

4.     Ciri-Ciri Manusia dan Budaya Sunda.

5.     Falsafah dan Pandangan Hidup Orang Sunda.

6.     Sistem Kekerabatan dan Kemasyarakatan Orang Sunda.

7.     Kehidupan Keagamaan Orang Sunda.

8.      Kepercayaan dan Sistem Pengetahuan Orang Sunda

9.     Pusparagam Kebudayaan Sunda.

10. Peranan Bahasa dan Budaya Sunda dalam Kebudayaan Indonesia.

11. Idiomatika Bahasa dan Adat Istiadat Sunda.

12. Undak Usuk Bahasa Sunda.

13. Ketrampilan Berbahasa Sunda.

SOAL UAS Genap Bahasa Sunda Kelas VII

I.        Pilih  jawaban a, b, c, atawa d  anu ku hidep dianggap bener!

1.	Nu kaasup kana kecap rajékan dwipurwa nyaéta:
	a.	ciciduh	c.	Sabudak-budak
	b.	Méja-méja	d.	Nawar-nawarkeun
2.	Diaya-ayakeun, kaasup kana kecap rajékan :
	a.	Dwimurni	c.	Dwiréka
	b.	Dwipurwa	d.	Trilingga
3.	Imas ngadon ngajejek ………….gas lain erém
	a.	Setir	c.	Kikiping
	b.	pedal	d.	sésépak
4.	Runtuyan atawa jalan carita dina dongéng disebut ogé:
	a.	Setting	c.	Watek
	b.	téma	d.	galur
5.	Kalimah anu kaasup kana kecap rajékan dwiréka nyaéta:
	a.	Éta pamaén bal alus balucat-balicetna	c.	Bujur saha nu dat-dit-dut titadi téh?
	b.	Naha nya napas Mang Kanta mani ha-heh-hoh kitu?	d.	Beunghar Mang Haji mah pakayana gé bra-bri-bru
6.	Kalimah nu kaasup kana kecap rajékan trilingga nyaeta
	a.	Éta pamaén bal alus balucat-balicetna	c.	Si Kabayan sok loba tatanya mun teu bias téh
	b.	Hate kuring dag-dig-dug nalika papanggih jeung manehna	d.	Tong sok tatajong kana bincarung ari batur keur maén bal téh bisi dibéré kartu konéng
7.	Déngékeun tah sora jantung kuring …….. kieu
	a.	Plak-plik-pluk	c.	Par-per-por
	b.	Dag-dig-dug	d.	Dar-der-dor
8.	Hasil ngajual endogna (andel) pisan keur meuli parabna.
	a.	Andelkeun	c.	Paandel-andel
	b.	diandelkeun	d.	abdelkeuneun
9.	Boga cita-cita nu luhur téh mémang hade, tapi urang kudu usaha satékah polah pikeun:
	a.	Ngahontalna	c.	Ngabayangkeunana
	b.	ngalamunkeunana	d.	ngomongkeunana
10.	Di handap ieu sawatara pamaén badminton bangsa urang, iwal ti …..
	a.	Susi susanti	c.	Liem Swi King
	b.	Alan Budi Kusumah	d.	Flemming Delfs
11.	……. Cara nyarita jeung Kolot ?
	a.	Saha	c.	Kumaha
	b.	Naha	d.	Iraha
12.	Di handap ieu adab-adab nyarita di telepon, iwal ti ……..
	a.	Ngucapkeun salam	c.	Ngomong sopan ka saha waé
	b.	Nanyakeun jelema nu dituju	d.	Ngomong sopan ka kolot wungkul
13.	Aki : Sep, ………. Rasana masakan Nini manéh téh? Asep: Muhun, raos pisak ki !
	a.	Naha	c.	Kumaha
	b.	Iraha	d.	Dimana
14.	Kalimah di handap ieu anu mangrupa dialog dina telepon nyaéta:
	a.	Wilujeng énjing, Bu Guru ?	c.	Hallo, tiasa nyarios sareng Déssy
	b.	Hey, timana waé maneh tadi	d.	Cekap sakieu, hatur nuhun.
15.	Tokoh nu ngalakonan dongéng  “Sasakala Tangkuban Parahu” nyaeta:
	a.	Enang Rusyana	c.	Si Tumang
	b.	Anjing Jalu	d.	Saung Ranggon
16.	Anu nyokot taropong Dayang Sumbi téh nyaéta:
	a.	Adi Dayang Sumbi	c.	Sang Kuriang
	b.	Anjing jalu	d.	Si Tumang
17.	Rarangkén hareup para ngawangun kecap barang anu hartina:
	a.	Hiji	c.	Saeutik
	b.	loba	d.	sifat
18.	Kecap: “para dokter” hartina :
	a.	Hiji dokter	c.	Saeutik dokter
	b.	Loba dokter	d.	Sifat dokter
19.	Mang udin mah sok pohoan,  kecap pohoan harttina:
	a.	Tara poho	c.	Jarang poho
	b.	anti	d.	Mendeng poho
20.	Kecap “pohoan” asal kecap kecapna :
	a.	poan	c.	poho
	b.	hoan	d.	ahoa
21.	Sajak nu ngagambarkeun perjuangan  hiji jelema nu mulasara  kana lingkunganana nyaéta sajak anu judulna:
	a.	Aya hiji Tukang Béca	c.	Aki Uki jeung Mahoni
	b.	Paménta nu pang akhirna	d.	Miéling Poé Kamerdekaan
22.	Waktu pajar geus udat-udatan Beulah wétan (kira-kira jam 04.30) disebut wanci :
	a.	Janari leutik	c.	Janari gedé
	b.	balébat	d.	Carabgcang tihang
23.	Waktu kira-kira jam 03.30-04.30 peuting disebut wanci
	a.	Janari leutik	c.	Janari gedé
	b.	balébat	d.	Carabgcang tihang
24.	Tiap poé Wanci haneut moyan,  Si Kurdi karék hudang tina saréna, wanci haneut moyan kira-kira jam………
	a.	03.30-04.30	c.	07.00-08.30
	b.	05.00-06.00	d.	02.00-03.00
25	Haji Koko Koswara, nénéhna Mang Koko, lahir di Kecamatan Indiang Tasikmalaya, Ramana Ibrahim alias Sumarta, anjeuna aya teureh ti sultan Banten. Anjeuna Kagungan putra 8 diantawisna Tatang Benyamin Koswara  sareng Ida Rosida. Tulisan di luhur mangrupakeun saeutik tina perjalanan hirup  jeung riwayat hirup Mang Koko, anu disebut:
	a.	Biografi	c.	Koreografi
	b.	Auto biografi	d.	Biologi
26.	Biografi, nyaéta tulisan anu nyaritakeun ……………..
	a.	Dongéng babad	c.	Riwayat hiji jalma
	b.	Dongéng sasakala	d.	Dongeng fabel
27.	Dongéng sakadang kuya jeung sakadang Monyet kaasup kana dongéng jenis
	a.	Sasakala	c.	fabél
	b.	sagé	d.	Parabél
28.	Maman : ……………………. Wawan: Badé mésér béas ka pasar, dipiwarang ku Bapa” Kalimah nu pantes diucapkeun ku Maman nyaéta ;……………..
	a.	Sareng saha ka Pasarna?	c.	Aya naon kitu di pasar téh
	b.	Ramé henteu di pasar téh wan ?	d.	Badé naon kitu ka pasar Wan ?
29.	Maman : “tiasa sindang heula ka rorompok sakedap? Wawan: ………………………………….
	a.	Bade ngiring ka pasar ?	c.	Bade naon kitu Man ?
	b.	Tiasa waé atuh Man .	d.	Énjing deui wé lah !
30.	Nyi Imas karesepna kana unga-ingu sasatoan,. Harti unga-ingu nyaéta;
	a.	ngajaga	c.	ngurus
	b.	mariksa	d.	nempoan

II.      Jawab pananya di handap ieu ini ku jawaban nu benar jeung  !

1.       Jeunh kalimah-kalimah  pananya nu bener, dumasar jawaban di handapna:

a.       Pananya : ...................................................................................................

Jawaban: Si Ardi mangkat ti imahna ja 7.00 isuk-isuk

b.      Pananya: ………………………………………………………………………………………………..

Jawaban: Harga sapatu merek “Nike” ayeunah meureun teu Rp. 300.000, an

2.       Jeiun kalimah tina kecap:

a.       Para siswa

b.      Para Insinyur

3.       Jelaskeun nu naon nu disebut kecap rajékan dwi purwa, dwi murni jeung tri lingga, tulis masing-masing contona

4.       Naon bédana dongéng jeung Carpon ? jelaskeun

5.       Tuliskeun kajadian atawa pangalaman nu pikaseurieun, nu pernah kaalaman ku hidep !!